Bodemcursusjaar 2021: even terugblikken

De bodem en de natuur vitaal houden: welke praktische handvatten zijn daarvoor? De afgelopen tijd organiseerde het Adviesloket Bodem en Natuur twee cursussen voor beheerders en adviseurs. We blikken graag even terug. 

Basiscursus ‘Steenmeel en bodemleven bij natuurbeheer’

Verwering van ons basisgesteente: in het natuurbeheer merken we steeds vaker de gevolgen. Om deze te beperken worden regelmatig gesteentemelen ingezet. Adviseurs en beheerders kregen tijdens de basiscursus in mei meer inzicht in (het gebruik van) gesteentemelen én het bodemleven.

De cursus werd gegeven door Gino Smeulders, de Biogeoloog, en Johannes Regelink van het adviesloket. Kristianne deed de organisatie. Ze vertelt: “In de ochtend gingen we in op processen die de basis van onze bodem bepalen: wat is ons Nederlandse basisgesteente? Hoe ziet verwering eruit? En tot welke gevolgen leidt dit, bijvoorbeeld voor wat er leeft in de bodem?”

In de middag passeerden mitigerende maatregelen de revue. Kristianne: “We gingen in op de toepassingsmogelijkheden in natuurontwikkelingsprojecten. Aan de orde kwam onder meer de vraag: op welke plek is welk steenmeel effectief, en hoe bepaal je dat? En hoeveel kan je dan opbrengen?”

Het bodemleven op een locatie is een goede indicator of gesteentemelen resultaat kunnen hebben. Kristianne licht toe: “Neem schrale grond. Je kunt misschien denken: daar werken gesteentemelen niet, want daar leeft toch niets? Maar je treft daar vaak een klein, maar zeer divers bodemleven aan. Het kan dus wel de moeite zijn om hier gesteentemelen in te zetten. Kies dan voor kleine hoeveelheden.”

Houd verder altijd in het oog: wat gebeurt er als je de bestaande ecologie ‘een dreun’ geeft met gesteentemelen? Welke positieve of negatieve effecten heeft dit? Als je kiest voor een steenmeel, dan is de hoeveelheid erg bepalend. Zit er weinig bodemleven? Dan kun je per keer ook minder opbrengen.

Deze cursus boden we voor het eerst aan. Vanwege het succes komt er een herhaling. Je moet nog wel even geduld hebben: 17 mei 2022.

(Tekst gaat verder onder de foto.)

Cursus ‘Bodembiologie bij bosbeheer’

De bodem is de basis. Ook voor het bos. Wat kunnen beheerders leren over bodemprocessen en wat is hun invloed op het bos? Dit ontdekten ze in de cursus bodembiologie bij bosbeheer. De organisatie was in handen van Kristianne van der Put, in samenwerking met Stichting ProBos, BosBalans, GroeiBalans en Borgman Beheer.

Kristianne vertelt: “Tijdens deze cursus van vier bijeenkomsten kregen terreinbeheerders, ecologen, planopstellers en adviseurs handvatten mee om met goed (bodem)beheer hun bossen vitaal en vol leven te houden.”

Tijdens de eerste bijeenkomst gingen de aanwezigen in op de gevolgen van een verstoorde bodem(biologie) voor het bos. Wat zien we nu misgaan? Wat zijn de gevolgen voor het bos? En hoe krijg je inzicht in de bodembiologie?

Kristianne: “In de tweede en derde sessie gingen we dieper in op de praktische kant van bodembiologie. Wat zit er allemaal in de bodem? Hoe werkt bodembiologie in bossen en hoe ga je hiermee in de praktijk aan de slag? Dus: wat kun je zelf doen om bossen ‘levend’ te houden?

Als vierde ‘les’ gingen alle deelnemers op excursie naar de Utrechtse Heuvelrug bij Maarn. Kristianne licht toe: “We keken naar de effecten van spoorvorming op de bodemdruk. Er zijn hier rijke strooiselsoorten gebruikt voor het herstel van de bodem, zoals linde. We kwamen hier iets boeiends tegen: het lijkt erop dat eiken in percelen waar Amerikaanse vogelkers staat, vaak vitaler zijn dan eiken zonder Amerikaanse vogelkers. Heel interessant om te zien.”

Deze cursus wordt opnieuw gegeven eind april 2022.

Ook meedoen met één van onze (andere) cursussen?
Houd onze website in de gaten. Of schrijf je in voor onze nieuwsbrief. Dan ben je direct op de hoogte.